Kiedy roboty zabiorą nam pracę cz.4

Kolejnym problemem jest to, że dochód gwarantowany jeszcze bardziej uzależni obywateli od państwa. Jeśli BPD stanie się naszym podstawowym źródłem dochodu, rządy niektórych państw z pewnością wykorzystają to do wzmożonej kontroli swoich obywateli. A skoro już przy tym jesteśmy: BPD może jeszcze bardziej zwiększyć nierówności społeczne pomiędzy obywatelami różnych państw. W jaki sposób? Niektóre kraje z pewnością nie będą zainteresowanie wprowadzeniem dochodu gwarantowanego u siebie. A wśród tych, które go wprowadzą, na pewno znajdzie się kraj, którego obywatele będą otrzymywać najmniej pieniędzy, i kraj, w którym BPD jest największy.

Eksperyment społeczny zaproponowany w Szwajcarii, który został odrzucony w obywatelskim referendum, zakładał na przykład, że Szwajcarzy otrzymywaliby miesięcznie od państwa 2,5 tysiąca franków, czyli ok. 10 200 zł. W Szwajcarii nie jest to jakaś szalenie wysoka suma, jednak co właściwie powstrzymałoby dużą liczby Szwajcarów od zakupu biletu lotniczego w jedną stronę i przeprowadzki na Hawaje, do Tajlandii czy na Kubę, gdzie za swoje 2.5 tysiąca franków miesięcznie „z nieba” mogliby prowadzić o wiele bardziej wystawne życie? To kolejne zagadnienie, które pozostanie dla nas tajemnicą, dopóki wspomniane zjawisko nie wystąpi w realnym świecie. Na szczęście stanie się to już niedługo. Rząd Finlandii planuje wprowadzić BPD dla swoich obywateli już od stycznia 2017 r. Z tym że nie dla wszystkich. W „programie pilotażowym” weźmie udział 10 tysięcy losowo wybranych Finów, którzy co miesiąc otrzymywać będą 800 euro od państwa. Pierwsze wyniki i wnioski płynące z tego eksperymentu Finlandia ma zaprezentować z początkiem wiosny, jednak program pilotażowy nie wskaże nam rozwiązania największego problemu związanego z dochodem gwarantowanym: dopóki darmowe pieniądze od państwa otrzymuje tylko bardzo mała grupa obywateli, nie ma żadnych kłopotów z finansowaniem. Ale skąd wziąć pieniądze na to same świadczenie, gdyby fińscy politycy chcieli wypłacać tę samą kwotę 100 proc. dorosłej populacji?

Najzabawniejszym aspektem w dyskusji o dochodzie gwarantowanym jest to, że z rozwiązaniem problemu jego finansowania możemy sobie po prostu nie poradzić bez pomocy sztucznej inteligencji, która – jeśli to tylko możliwe – na pewno będzie w stanie stworzyć działający (w teorii) model ekonomiczny, w którym ludzie rzeczywiście nie będą musieli pracować.